با سلام
1
- تغییرات شعاع اتمی :در هر گروه با افزایش عدد اتمی شعاع اتمی افزایش می
یابد ودر هر دوره با افزایش عدد اتمی شعاع اتمی به تدریج کوچکتر میگردد.
2
- تغییرات شعاع یونی :شعاع یون کاتیون هر فلز از شعاع اتمی ان کوچکتر و شعاع هر نا فلز از شعاع اتمی ان بزرگتر است.به طور کلی تغییرهای شعاع یونی همان روند تغییرات شعاع اتمی است.
3- تغییرات انرژی یونش: در هر دوره با افزایش عدد اتمی انرژی یونش افزایش
می یابد و در هر گروه با افزایش لایه های الکترونی انرژی یونش کاهش می یابد.
4 - تغییرات الکترون خواهی :در هر دوره با افزایش عدد اتمی انرژی الکترونخواهی افزایش می یابدودر هر گروه با افزایش عدد اتمی اصولا انرژی الکترون خواهی از بالا به پایین کم می شود .
5 - تغییرات الکترونگاتیوی:در هر دوره به علت افزایش نسبتا زیا د شعاع اتمی الکترونگاتیوی عناصر کم میشود و در هر دوره به علت کاهش شعاع اتمی الکترونگاتیوی عناصر افزایش می یابد.
6 - تغییرتعدادالکترونهای لایه ظرفیت وعدد اکسایش:در هر دوره از عنصری به عنصر دیگریک واحد به تعداد الکترون ها ی ظرفیت افزوده می شود و تعداد این الکترون ها و عدد اکسایش در عنصرهای هر گروه با هم برابرند.
7 - تغییرات پتانسیل الکترودی : در ازای هردوره با افزایش عدد اتمی توانایی کاهندگی عنصرها کاهش می یابد و توانایی اکسیدکنندگی انها افزایش می یابد .از این روفلزهایی که در سمت چپ دوره ها جای دارندخاصیت کاهندگی ونا فلزهایی که در سمت راست دوره ها جای دارندتوانایی اکسید کنندگی دارند.در موردعناصر یک گروه توانایی اکسید کنندگی با افزایش عدد اتمی وپتانسیل کاهش می یابد.
8 - تغییرات توانایی بازی هیدروکسید:توانایی بازی هیدروکسیدعناصر در گروهها ازبالا به پایین افزایش می یابد اما در دوره از سمت چپ به راست رو به کاهش است.
9 -
تغییرات دما وذوب یا جو ش:در هر دوره دمای ذوب و جوش تا اندازه ای به
طورتناوبی تغییر می کند ولی این روندمنظم نیست و در موردعناصرگروهها نیز
روندواحدی وجود ندارد.
در هر تناوب از چپ به راست خواص فلزی کاهش
یافته و خواص نافلزی افزایش می یابد. زیرا خاصیت فلزی یعنی خاصیت از دست
دادن الکترون و خاصیت نافلزی یعنی تمایل به گرفتن الکترون. دلیل این روند
هم این است که هر چه به سمت راست جدول می رویم، بار موثر هسته بر روی
الکترونهای لایه آخر بیشتر می شود در نتیجه این اتمها تمایل کمتر برای
دادن الکترون و درعوض تمایل بیشتر برای گرفتن الکترون پیدا می کنند.
با
حرکت از بالا به پائین در یک گروه جدول به ازای هر تناوب یک لایه الکترونی
جدید به تعداد لایه های الکترونی عنصرها افزوده می شود. بنابر این شعاع
اتمی در یک گروه از بالا به پائین افزایش می یابد.
در هر تناوب از
چپ به راست شعاع اتمی کاهش پیدا می کند چون نیروی جاذبه ی هسته ( بار موثر
هسته) بر الکترونهای لایه آخر افزایش می یابد. در حالیکه به دلیل ثابت
بودن تعداد لایه های الکترونی اثر پوششی الکترون های درونی تقریباً ثابت
است.
در یک گروه از
بالا به پائین با افزایش اندازه اتم انرژی یونش کم می شود. در هر تناوب از
چپ به راست انرژی یونش افزایش می یابد زیرا در این جهت بار موثر هسته رو
به افزایش است.
الکترونگاتیوی
یک اتم میزان تمایل نسبی آن اتم برای کشیدن الکترونهای یک پیوند کووالانسی
به سمت هسته ی خود است.
مقادیر الکترو نگاتیوی در یک گروه از بالا به پائین کاهش و در یک دوره از چپ به راست افزایش می یابد. بنابر این فلوئور بیشترین الکترونگاتیوی و سزیم کمترین الکترونگاتیوی را داراست. (در این بررسی گازهای نجیب را در نظر نمی گیریم زیرا این عنصرها به تعداد کافی ترکیبهای شیمیایی تشکیل نمی دهند). این مطلب را نیز می توان به بار موثر هسته ارتباط داد و درک نمود.
برای مقایسه بار موثر هسته از سه عامل کمک می گیریم. ابتدا و مهمتر از همه:
1) تعداد لایه های الکترونی که هر چه تعداد لایه های الکترونی بیشتر باشد، بار موثر کمتر می باشد. اما بار رسم لایه های الکترونی ، می بینیم که تعداد لایه های الکترونی این دو اتم برابر است، بنابراین به سراغ فاکتر بعد می رویم.
3) چنانچه عدد اتمی هر دو برابر بود، مانند هنگانیکه
با یونها سروکار داریم، به سراغ تعداد الکترونهای لایه اخر می رویم که هر
چه بیشتر باشد، بار موثر کمتر است.
در گروههای جدول تناوب،
فلزات قلیایی کمترین و گازهای بیاثر بیشترین انرژی یونیزاسیون را دارند،
زیرا فلزات قلیایی کمترین و گازهای بیاثر بیشترین مقدار نیروی جاذبه را
بر الکترون لایهی ظرفیت خود وارد میکند.
در طول هر دوره نیز ، معمولا از چپ به راست انرژی یونیزاسیون افزایش مییابد، زیرا فلز قلیایی بزرگترین و گاز بیاثر کوچکترین شعاع را در بین عناصر هر دوره دارند.
در هر گروه از عناصر جدول تناوبی، به طور کلی با افزایش عدد اتمی، انرژی یونیزاسیون کاهش مییابد، زیرا با افزایش عدد اتمی، بار مؤثر هسته نیز به تدریج افزایش مییابد.
البته در روند کلی تغییرات انرژی یونیزاسیون عناصر، موارد استثنایی و ظاهرا غیر منتظرهای به چشم میخورد. مثلا در مورد اتمهای بریلیم و بور، نیتروژن و اکسیژن در دورهی دوم ، منیزیم و آلومینیم، فسفر و گوگرد در دورهی سوم و… .این استثناها به دلایل مختلفی به وجود امدهاند که در اینجا مجال گفتگو در این باره نیست.